Wydrukuj tę stronę
czwartek, 17 styczeń 2019 15:36

Jak używać żeliwnych garnków

Żeliwo to stop żelaza z węglem, który często przy odlewaniu naczyń jest dodatkowo wzbogacany różnymi dodatkami. To również surowiec ferromagnetyczny, który idealnie wręcz nadaje się do gotowania na płytach indukcyjnych, które w swoim działaniu wykorzystują właśnie to zjawisko.

Prędkość działania

Naczynia żeliwne rozgrzewają się na palnikach gazowych od pięciu do ośmiu minut. Z kolei na kuchence indukcyjnej potrzebują jedynie kilkunastu sekund, co znacznie skraca przygotowanie posiłku (zwłaszcza gdy gotujemy jakąś szybką potrawę, np. owsiankę, czy kaszkę). Warto jednocześnie zaznaczyć, że czas nagrzewania jest podobny również w naczyniach żeliwnych, które są pokryte dodatkową warstwą emalii. Oba rodzaje naczyń tak samo kumulują ciepło i przewodzą w podobnym tempie. Właśnie dlatego nie wolno wlewać zimnej wody do rozgrzanych garnków. Dlaczego? Ponieważ szok termiczny może powodować punktowe naprężenia metalu. Zamiast tego lepiej jest wlewać do naczyń podgrzane płyny lub takie, które przejęły już temperaturę pokojową.

Podgrzewanie

Naczynia żeliwne są bardzo wytrzymałe i doskonale sprawdzają się w kuchni. Nie można jednak rozgrzewać ich na kuchence indukcyjnej jeżeli są puste. Ta zasada dotyczy zresztą także innych garnków. Gotując na takiej płycie warto używać nieco niższej mocy niż chcemy, ponieważ żeliwo zdecydowanie „woli” niższą moc - doskonale przewodzi i kumuluje ciepło. Oznacza to, że nasze rachunki za prąd czy gaz będą niższe. Wielkość palnika powinna być dopasowana do dna garnka, ponieważ nie zachodzi tutaj potrzeba dodatkowego podgrzewania ścianek naczyń. Wyjątkiem jest oczywiście ogień z paleniska, którego trudno raczej zmusić do utrzymania określonej średnicy.

Żelazo

W niektórych garnkach z surowego żeliwa powierzchnia zewnętrzna i wewnętrzną są impregnowane olejem - najczęściej jest to jadalny olej rzepakowy. Jeżeli stosujemy w swojej kuchni akurat takie naczynia, wówczas cześć tego pierwiastka może przenikać bezpośrednio do potrawy. Można uznać to za plus, ponieważ ludzki organizm stale potrzebuje tego cennego pierwiastka, który wchodzi w skład erytrocytów - komórek krwi.

Uniwersalność

Naczynia żeliwne dają naprawdę szerokie możliwości. Potrawy, które zaczęliśmy gotować, dusić czy smażyć na kuchence możemy bez problemu wstawić następnie do piekarnika i tutaj dokończyć obróbkę termiczną potrawy.

Do gotowania na wolnym ogniu, czy na węglach przeznaczone są specjalne modele naczyń, które posiadają nóżki (do postawienia nad ogniskiem), a także rączkę, za którą można je powiesić nad płomieniami.